ब्लु डायरी- लेखक र पाठकको प्रेम कथामा आधारित उपन्यास – कृष्ण आचार्य
पहिलो उपन्यास अप्रिल फुल पाठकले रुचाएपछि दोस्रो उपन्यास लेख्नुपर्छ भन्ने लाग्यो । अब कस्तो उपन्यास लेख्ने त ? सबैभन्दा गम्भीर प्रश्न यही थियो । पहिलोभन्दा फरक लेख्नुपर्छ भन्नेबाहेक मसँग कस्तो भन्ने प्रश्नको अन्य कुनै जवाफ थिएन ।
२०७६ साल भदौ २३ गते बुबाको स्वर्गारोहणपछि म केही समय शान्त र भावुक भएँ । लेखपढमा खासै जागेन । दशैं तिहारको समयमा केही सुन्दर तथा मनोरम स्थलहरुको भ्रमणपछि मभित्रको लेखक जाग्यो । अनि मैले कपीमा उपन्यास कस्तो हुने भन्ने कुराको खाका बनाउन थालेँ ।
लकडाउनले साथ दियो
खाका तयार भए तापनि लेखनलाई गति दिन सकिरहेको थिएन । त्यति नै बेला चैत ११ गते लकडाउन भयो । अफिसको काम घरबाटै हुन थालेपछि मसँग लेखनका लागि धेरै समय बच्यो ।
कथा पोखराको परिवेशबाट सुरु भयो । आफू पोखरा गएर बसेको होटलबाटै कथाको सुरुवात गरेँ । त्यसपछि पोखराको परिवेशलाई कथामा उतार्ने प्रयास गरेँ । मुख्य पात्रहरु भने लेखक र पाठक राखेँ । हालसम्म लेखक र पाठकमा केन्द्रित भएर उपन्यास लेखिएको मैलाई खासै थाहा छैन । त्यसैले नयाँ पात्र जन्माउँदा विषय पनि नयाँ हुन्छ भन्ने विश्वास थियो ।
मैले केही पाठकहरुसँग पनि कुरा गरेँ । उहाँहरुको भावना बुझ्ने प्रयास गरेँ । उहाँहरुको लेखकप्रतिको प्रेम र सम्मानलाई ग्रहण गर्दै कथा बग्न थाल्यो । लकडाउनको समयमा बिहान ३ र दिउँसो २ घण्टा दिएर १ महिनामै एउटा करिब ३० हजार शब्दहरु ल्यापटपमा कैद भए । श्रीमतीले मलाई राम्रो साथ दिइन् । मैले लेखिसकेपछि पढ्ने र प्रतिक्रिया दिने काम गरिन् । जसले गर्दा ममा थप हौसला थपियो ।
सत्य घटनाहरु पनि छन्
उपन्यासमा मलाई प्रेम सँगै समाज र प्रकृतिको चित्र र चरित्र पनि उतार्नु थियो । किन भने प्रेमको बहुआयामिक पक्षहरु उपन्यासमा नयाँ खुराक हुने कुरा मलाई हेक्का थियो । मर्निङ वाकमा जाँदा म प्राय चरा र चरीलाई एउटा बुढो रुखमा प्रेम साटिरहेको देख्थेँ । त्यो दृश्यले मलाई निकै लोभ्याएको थियो । मैले प्रेमको प्रतिकको रुपमा चरा-चरीको प्रेम र उनीहरुबीचको सम्बन्ध दर्शाएँ । मुख्य पात्रहरुले चरा-चरीसँग गर्ने प्रेमले मानव र प्रकृतिबीचको सम्बन्ध देखाउन चाहन्थेँ । र, मलाई लाग्छ म यसमा सफल भएको पनि छु ।
त्यस्तै, केही फ्यानहरुले मलाई आफ्नो जीवनमा अनेक कथा सुनाउनुभएको छ । त्यसमध्ये हाई प्रोफाइलका छोराबाट भएको बलात्कारको घटना र लजताले प्रेमीलाई त्याँगेर अर्कैसँग बिहे गर्दा घटेका घटनाहरु फ्यानहरुबाटै सुनेका घटना हुन् । श्रीमान्ले चुरोटको ठुटाले डोब्ने, कुटपिट गर्ने, जसकारण डिप्रेशनमा परेको र कैयौँ पटक अस्पताल भर्ना भएर जीवित हुन सफल भएको घटनाले मलाई निकै पिरोलेको थियो । मैले एक पटक त लजता पात्रलाई मुख्य पात्र बनाएर सत्य घटनालाई नै आधार मानेर उपन्यास लेख्छु भन्ने सोचेको थिएँ । उहाँको प्रेमीको फोन नम्बरसमेत लिएको थिएँ । तर, त्यो कथा अप्रिल फुलभन्दा धेरै फरक नहुने भएपछि अप्रिल फुलमा नसमेटिएको पाटोलाई ब्लु डायरीमा समावेश गरेँ । जहाँ प्रेम र विवाहको सम्बन्धलाई बुझ्न सकिन्छ ।
कस्तो पुस्तक लेख्ने ?
ब्लु डायरी लेख्दै गर्दा यसलाई कस्तो पुस्तक बनाउने भन्ने थुप्रै विकल्पहरु थिए, मसँग । सबैभन्दा पहिला मैले यसलाई पाठकको सन्तुष्टिमा केन्द्रित गरेँ । अर्थात, पाठकले पढ्दा आनन्द आओस् भन्ने कुरामा विचार गरेँ । त्यसैले सरल भाषा, बगेको कथा, पात्रहरु बीचको संवाद र सामाजिक परिवेश र पात्रहरुबीचको प्रेमलाई सकेसम्म सुन्दर बनाउने प्रयास गरेँ ।
उपन्यासमा मानिसको जीवन हुनुपर्छ भन्ने मान्यता राख्ने भएकाले पनि होला त्यसपछि यसलाई हामीले बाँचिरहेको जीवनसँग मिलाउने प्रयास गरेँ । प्रकृति र पात्रहरुको सामाजिक उत्तरदायित्वले युवा पुस्ताको प्रेमिल जीवन मात्र होइन उनीहरुको जिम्मेवारी र भूमिका पनि कथाको विषय बन्न पुग्यो । समग्रमा भन्नुपर्दा मैले पुस्तकलाई सम्बन्धहरुमा आधारित बनाएँ । त्यो सम्बन्ध प्रेमको होस्, प्रकृति र मानवबीचको होस्, मानव र मानवबीचको होस् या अन्य कुनै । त्यतिमात्र होइन, आजको युवा पुस्ताले आफूले आफैलाई नचिनिरहेको अवस्थामा म को हुँ र मैले के गर्नसक्छु वा पर्छ भन्ने भावनाको विकास गराउन पात्रहरुलाई सोही खालको भूमिकामा केन्द्रित गरेको छु । मलाई विश्वास छ, पुस्तक पढ्नेहरुले यस्ता हरेक सम्बन्धको महत्व, आवश्यकता र भूमिका बुझ्नुहुनेछ ।
फ्युजन र सस्पेन्स
कथाको मुख्य विशेषता भनेको फ्युजन र सस्पेन्स हो । ब्लु डायरीमा प्रेम, जीवन र दर्शनको फ्युजन पाइन्छ भने घटनाक्रमहरुमा सस्पेन्स छ । उपन्यास पढ्दै जाँदा अब के हुन्छ भन्ने कुरा पाठकले पूर्वानुमान लगाउन सक्नुहुन्न । हरेक पाटोमा सस्पेन्स भएकाले पुस्तक पढ्न आनन्द आउँछ ।
यसका लागि मैले धेरै पटक पुर्नलेखन गरेको छु । कम्तिमा पनि १० पटक । पुस्तक राम्रो बनाउनका लागि धेरैभन्दा धेरै पुर्नलेखन गर्नु जरुरी छ । साथै केही अग्रजहरुले पढेर प्रतिक्रिया पनि दिनुभएको थियो । जसअनुसार सम्पादन गर्दै गएँ ।
पुस्तकले पठन संस्कृतिको विकास गरोस् भन्ने आकांक्षा मेरो हो । युवाहरुको कथा भएकाले यसमा उनीहरुको रुचि र आकर्षण पक्कै हुनेछ । उनीहरुको आफ्नो जीवनमा भोगिरहेका समस्या र चुनौति उपन्यासमा छन् र ती चुनौतिहरुको पार पनि लागेको छ । पात्रहरुले हरेक चुनौतिको सामना गर्दै जीवनलाई सुन्दर बनाएका छन् । प्रेमको अन्त्य जीवनको अन्त्य होइन र असफलताले जीवन सखाफ हुँदैन भन्ने कुरा उपन्यासले सिकाउँछ ।
प्रेममा शरीर कि भावना ?
उपन्यासमा मैले प्रेममा शरीर र भावनाबीचको ग्यापलाई प्रष्ट पार्ने प्रयास गरेको छु । हुन त यसबारेमा सबैको आ—आफ्नै धारण र विचार हुन्छन् तर, उपन्यासमार्फत मैले प्रस्तुत गरेको विषयले युवाहरुमा पक्कै कुनै न कुनै प्रभाव पार्नेछ भन्ने मेरो विश्वास हो । उपन्यासमा रहेको प्रेम सम्बन्ध लेखक र पाठकबीचको भएकाले यसअघि प्रेमका विषयमा लेखिएका उपन्यासभन्दा ब्लु डायरी फरक छ भन्ने मेरो विश्वास छ । पाठकले पुस्तक पढ्दा त्यहाँको पात्रलाई आफू कल्पना गरेर पढ्नुभयो भने त्यसले अझ आनन्द दिन्छ भन्ने मलाई लाग्छ ।